قطعه شناسی موبایل یکی از مباحث مهمی است که تعمیرکاران حرفه‌ای موبایل باید تسلط کاملی نسبت به آن داشته باشند. اگر شما نیز جزء علاقه‌مندان به حوزه تعمیرات موبایل هستید، توصیه می‌کنیم مطالعه این مطلب از سری مباحث آموزش تعمیرات موبایل را از دست ندهید.
آموزش قطعه شناسی موبایل
قبل از اینکه به معرفی قطعات موبایل بپردازیم لازم می‌دانیم که دربارهٔ نحوه نصب و قرار گرفتن قطعات اطلاعاتی را در اختیارتان بگذاریم. قطعات مختلف به دو شیوه روی سطح مین برد موبایل نصب می‌شوند. این دو روش عبارت‌اند از:
• نصب به روش SMD
• نصب به روش THD
برای توضیح دقیق قطعه شناسی موبایل ابتدا به سراغ قطعاتی که به روش SMD روی مین برد نصب شده‌اند می‌پردازیم و سپس قطعات نصب شده به روش THD را شرح می‌دهیم.
- طریقه نصب قطعات به روش smd
کلیه قطعات به‌واسطه قلع به روی مین برد گوشی نصب می‌شوند. درواقع قلع باعث ارتباط قطعه با سطح برد و چسبندگی آن‌ها به روی سطح برد تلفن می‌شوند. اکثر مواقع قطعات متصل روی برد به این طریق نصب می‌شوند و قطعه همراه با پایه آن در یک سمت برد گوشی مونتاژ می‌شود. در این روش می‌توان برای جایگزین کردن تعداد بالایی قطعه به روی برد گوشی استفاده کرد.
- طریقه نصب قطعات به روش thd
برای این مدل از اتصال قطعه به یک سمت برد متصل شده و پایه‌های آن در سمت دیگر وصل می‌شود. به‌واسطه حفره‌ای که داخل برد ایجاد شده، انتقال داده انجام می‌شود. این مدل فضای نسبتاً زیادی را اشغال کرده و به این دلیل کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته ناگفته نماند که مقامت و استحکام این مدل از بسیار بالا است و برای کانکتورهای شارژر، سوکت هندزفری کاملاً مطلوب است.
قطعه شناسی موبایل همراه با عکس
حال که با طریقه نصب قطعات موبایل آشنا شده‌اید، لازم می‌دانیم که به مبحث مهم آموزش قطعه شناسی موبایل بپردازیم. موارد زیر از جمله مهم‌ترین قطعات گوشی‌های موبایل محسوب می‌شوند:
1. قطعه مقاومت
یکی از مهم‌ترین بخش‌های گوشی مقاومت بوده و وظیفه آن محدود کردن عملکرد جریان بار الکتریکی در مدارها است. درواقع مقاومت وظیفه‌ای مشابه سنگ‌های موجود در مسیر رود را به عهده دارد. مقاومت‌ها در برد گوشی به رنگ مشکی قابل مشاهده هستند. ابعاد مقاومت نسبت به سایر قطعات کوچک‌تر است.
2. قطعه خازن
خازن مشابه باتری موبایل موظف به ذخیره‌سازی انرژی درون خود بوده و از نظر ساختار با باتری تفاوت دارد. خازن‌هایی که به روی برد موبایل مورد استفاده قرار می‌گیرند از نوع سرامیکی بوده و با رنگ کرم یا قهوه‌ای مشخص می‌شوند. هر کدام از خازن‌های موجود روی برد گوشی کاربرد خاصی دارند، برای مثال برخی صرفاً برای نویزگیری بوده یا به بخش فرکانس و آنتن مرتبط هستند.
3. سلف گوشی
سلف قطعه‌ای است که در آن یک سیم پیچ دور هسته آهنی تابیده شده و قابلیت این کار را دارد که انرژی الکتریکی را به شکل میدان مغناطیسی در خود ذخیره کند. سلف‌ها معمولاً رنگ نوک مدادی و خاکستری داشته و به حذف نویز و فیلتر فرکانس‌های موبایل، کاهش یا افزایش ولتاژ کمک می‌کنند.
4. دیود موبایل
به‌واسطه اتصال دو قطعه نیمه رسانا به همدیگر دیود تشکیل می‌شود. درواقع دیود از سمتی جریان بار الکتریکی را از خود عبور داده و از سمت دیگر عبور نمی‌دهد. تنوع دیودهای موجود در گوشی موبایل بالا است و در این راستا می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
• دیود شاتکی
• دیود زنر
• دیود tvc
• دیود معمولی
5. قطعه ترانزیستور
ترانزیستور از متصل شدن دو دیود به هم درست شده است و جزء قطعات کنترلی موبایل محسوب می‌شود. برای مثال وظیفه این قطعه تقویت ولتاژ و جریان بوده و همواره با آی سی به روی برد گوشی نصب می‌شود. در ادامه قطعه شناسی موبایل باید بگوییم که ترانزیستورها دارای سه پایه بوده و به‌راحتی قابل شناسایی هستند.
6. آی سی‌های گوشی
در راستای شناخت دقیق قطعه شناسی موبایل باید بگوییم که یکی از مهم‌ترین قطعات الکترونیکی آی سی است. این قطعه به رنگ مشکی بوده و وظایف متعددی را به عهده دارد. برای مثال پردازنده اصلی مهم‌ترین آی سی گوشی است یا آی سی تغذیه موظف به برق‌رسانی برای بخش‌های مختلف گوشی است. موارد زیر از جمله شایع‌ترین آی سی موجود در گوشی هستند:
• آی سی شبکه
• آی سی فلش گوشی
• آی سی پاور گوشی
• آی سی شارژ گوشی
• آی سی رابط کاربری
• آی سی صدا
7. معرفی کانکتورها
قطعه شناسی موبایل شامل کانکتورها نیز می‌شود. به‌واسطه این بخش بک وسیله خارجی به برد موبایل متصل می‌شود. برای مثال هندزفری، شارژر، USB، سیم کارت و کارت حافظه به کمک کانکتورها به گوشی متصل می‌شوند. کانکتورهای متنوعی به روی برد گوشی تعبیه شده‌اند و چنانچه هر کدام معیوب و خراب شود با تعویض آن مشکل رفع می‌شود.
8. قطعه CPU گوشی
در ابتدا باید بگوییم که این نام مخفف عبارت Central Procession Unit بوده پردازنده اصلی گوشی است. سقوط گوشی از ارتفاع یا آب‌خوردگی منجر به آسیب سی پی یو و کاهش طول عمر گوشی می‌شود. این قطعه به رنگ مشکی بوده و به‌واسطه یک صفحه آهنی و روکش نقره‌ای درست مشابه هر آی سی دیگری محافظت می‌شود.
9. دوربین گوشی
امروزه اکثر گوشی‌های موجود در بازار مجهز به دوربین هستند. یک دوربین موبایل از سه بخش مهم تشکیل شده است که اسامی آن‌ها عبارت‌اند از:
• سنسور تشخیص نور
• عدسی جهت عبور نور
• پردازشگر تصویر
10. سنسورهای موبایل
در راستای قطعه شناسی موبایل باید بگوییم که 5 سنسور در گوشی‌های هوشمند امروزی وجود دارد که هر کدام وظیفه خاصی را به عهده دارند. این سنسورهای مهم و کاربردی عبارت‌اند از:
• شتاب‌سنج
• ژیروسکوپ
• قطب‌نمای دیجیتال
• سنسور نور محیطی
• حسگر مجاورت
11. سوئیچ آنتن گوشی
این قطعه در بخش شبکه موبایل قرار داشته و به‌صورت فلزی و غیرفلزی موجود است. معمولاً رنگ آن نقره‌ای یا طلایی بوده و وظیفه جست‌وجوی شبکه و سایر تنظیمات را به عهده دارد.
12. میکروفون موبایل
جالب است بدانید که گوشی‌های موبایل دارای میکروفون و بلندگوهایی در ابعاد کوچک هستند. برخی از این میکروفون‌ها قدرت بالا و باور نکردنی داشته و قادر به تبدیل سیگنال‌های صوتی به سیگنال‌های الکترونیکی بوده و آن‌ها را به آی سی صوتی انتقال می‌دهند.
13. بلندگو
اسپیکر یا بلندگو در قسمت بالایی گوشی موبایل قرار داشته و منجر به پخش صدا در تماس‌های ورودی و خروجی شده و برای پخش موسیقی و صدای ویدئوها کاربردی است. این قطعه نیز اگر دچار اختلال شود با تعمیر یا تعویض می‌توان عملکرد موبایل را بهبود بخشید.
14. سوکت سیم کارت
به محل نگه‌داری سیم کارت، سوکت سیم کارت گفته می‌شود. با خرابی سوکت ممکن است سیم کارت شما خوانده نشده و قادر به استفاده از گوشی نباشید. با تعویض سوکت در زمان خرابی می‌توان برای رفع این مشکل اقدام کرد.
15. فیلتر RX
این فیلتر موظف به کنترل فرکانس تماس‌های ورودی است و مشابه فیلتر تی ایکس خرابی آن منجر به اختلال در تماس ورودی و حتی خروجی می‌شود.
16. فیلتر TX
به آن قسمت از شبکه موبایل که موظف به فیلتر کردن فرکانس موبایل در زمان تماس‌های خروجی گوشی است، فیلتر tx می‌گویند. چنانچه این فیلتر خراب شود امکان برقراری تماس وجود نخواهد داشت.
17. قطعه Soc
برای معرفی و آموزش قطعه شناسی موبایل باید بگوییم که Soc یکی از ضروری‌ترین قطعات گوشی محسوب می‌شود. برخی از افراد این قطعه را با cpu اشتباه می‌گیرند. باید بگوییم که سی پی یو جزئی از این قطعه است و از سایر قطعات دیگر تشکیل شده است.
18. Rom
رام به حافظه خواندنی گوشی گفته می‌شود و قابلیت حذف شدن ندارد. این بخش نیز بین قطعات الکترونیکی گوشی قرار داشته و با CPU هماهنگ می‌شود. خراب شدن آی سی‌ها و سایر قطعات ممکن است به روی عملکرد rom تأثیر منفی بگذارد.
19. Ram
به حافظه‌ای از گوشی موبایل که قابلیت پاک شدن دارد، رم می‌گویند. این قطعه مهم محل ذخیره سازی دیتا و اطلاعات است. چنانچه رم گوشی بیش از حد پر شود، سرعت عملکرد گوشی کاهش می‌یابد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید از کارت حافظه یا مموری گوشی استفاده کنید.
20. نوسانگر فرکانس یا PFO موبایل
این قطعه در بخش شبکه تقویت کننده برق گوشی و در نزدیکی سوئیچ آنتن نصب شده است. pfo درواقع کوتاه شده عبارت Power Frequency Osillator بوده و با نام پاور امپلی فایر یا تقویت کننده قدرت نیز شناخته می‌شود. به کمک این قطعه موبایل شما شبکه خانگی را تشخیص داده و وظیفه فیلترکردن، تقویت و انتخاب شبکه را به عهده دارد. چنانچه PFO گوشی موبایلی خراب شود، با تعویض این قطعه مشکل حل می‌شود.
21. کریستال سیلیکون ساده یا RTC
در ادامه مبحث قطعه شناسی موبایل به قطعه Real Time Clock می‌رسیم. این قطعه مهم در بخش پاور موبایل و در مجاورت power ic مشاهده می‌شود. شکل این قطعه نسبتاً بلند بوده و جنس آن متناسب با نوع برند ممکن است متفاوت باشد. برخی از مدل‌ها فلزی و برخی غیرفلزی هستند. این قطعه به اجرای تاریخ و زمان در موبایل کمک کرده و چنانچه خراب شود، گوشی شما هیچ‌گونه اطلاعاتی درباره تاریخ و زمان را در اختیارتان نمی‌گذارد. البته معیوب شدن RTC ممکن است منجر به خرابی کامل گوشی نیز منجر شود.
22. کریستال RF گوشی
در زمینه معرفی قطعات موبایل باید بگوییم که rf در بخش الکترونیکی گوشی قرار داشته و موظف له مدیریت توان و شارژ گوشی است. rf کریستال اصلی و بسیار مهم گوشی است و با چندین کانال Fm در ارتباط است. تنوع این کریستال‌ها بسیار بالا است و در مدل‌های 13، 26، 19.2 یا 36.4 مگاهرتزی برای گوشی‌های موبایل مورد استفاده قرار می‌گیرند. چنانچه این کریستال آسیب ببیند، گوشی از کار افتاده نمی‌توان برای تعمیر یا تعویض این قطعه اقدام کرد.
23. موتور ویبراتور
به‌واسطه این قطعه است که می‌توانید ویبره گوشی موبایل خود را در زمان دریافت پیامک و تماس احساس کنید. در مبحث قطعه شناسی موبایل احتمال این وجود دارد که نسبت به این قطعه توجه افراد کمتر بودن و آن را کم‌اهمیت جلوه دهند، حتی ممکن است افراد نسبت به خرابی آن نیز واکنش نشان نداده و برای تعمیر اقدام نکنند. اگر شما نیز جزء این افراد هستید باید بگوییم که قابلیت ویبره گوشی برای جلسات کاری و شرایط حساس بهترین قابلیت ممکن است، در نتیجه نسبت به آن بی‌تفاوت نباشید.
24. انواع رابط
از دیگر قطعات مهم گوشی‌های موبایل هوشمند امروزی می‌توان به انواع رابط اشاره کرد. در این راستا رابط هندزفری و رابط USB از جمله مهم‌ترین رابط بوده و در اکثر مواقع به دلیل خطا در نحوه استفاده یا وجود نوسانات برق دچار خرابی می‌شوند.
جمع‌بندی و سخن پایانی
در این مطلب برایتان به مبحث مهم قطعه شناسی موبایل پرداختیم. حال 24 مورد از مهم‌ترین قطعات موبایل را می‌شناسید. اگر به مباحث تعمیرات موبایل و آموزش قطعه شناسی موبایل علاقه‌مند هستید با شرکت در دوره تعمیرات موبایل آموزشگاه پل می‌توانید دانش فنی خود را گسترش داده و وارد بازار کار شوید.همچنین با شرکت در دوره حضوری آموزش تعمیرات موبایل رشت، ضمن اینکه در مدت زمان کوتاه مهارت‌های فنی مهم را آموزش می‌بینید برای دریافت مدارک معتبر فنی و حرفه‌ای، دانشگاهی و بین المللی اقدام کرده و می‌توانید وارد بازار کار معتبر شوید. آموزشگاه پل حامی قشر جوان بوده و کارآموزان برتر را به بازار کار حرفه‌ای معرفی می‌کند
سؤالات متداول
• آیا همه قطعات موبایل قابل تعمیر هستند؟
خیر برخی از قطعات به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابلیت تعمیر نداشته و باید تعویض شوند.
• آیا خرابی یک قطعه موبایل به معنای از کار افتادن موبایل است؟
پاسخ این پرسش به‌صورت مطلق مثبت یا منفی نیست و بستگی به نوع قطعه موبایل دارد. مثلاً خرابی آی سی‌ها قابل تعمیر است.