قطعه شناسی برد موبایل یکی از مباحث بسیار مهمی است که هر تعمیرکار موبایلی باید نسبت به آن تسلط کامل داشته باشد. زمانی که مشتری موبایل معیوبی را برای تعمیر آورده و درخواست عیب‌یابی دارد، تعمیرکار باید با استانداردهای تشخیص خرابی قطعات آگاهی کامل داشته باشد. اگر شما نیز در زمینه تعمیرات موبایل فعالیت دارید، لازم و ضروری است که شناخت قطعات روی برد موبایل را جدی بگیرید.
ما در این مقاله از وب‌سایت آموزشگاه پل برای شما عزیزان دربارۀ عیب یابی قطعات روی برد موبایل گفته و کلیۀ قطعات روی برد موبایل را برایتان معرفی می‌کنیم. اگر به‌تازگی وارد حوزۀ تعمیر موبایل شده‌اید، مطالعه ادامه این مطلب برایتان مفید خواهد بود.
نحوۀ شناخت قطعات روی برد موبایل
در ابتدا باید بگوییم که برای قطعه شناسی برد موبایل دو روش رایج وجود دارد. در روش اول به‌واسطه شمای فنی و نقشه می‌توان قطعات مختلف را از یکدیگر تشخیص داد. برای مثال به کمک این نقشه می‌توانید قطعاتی نظیر مقاومت، سلف، خازن، دیود، ترانزیستور و سایر قطعات را از هم تشخیص داد. دومین روش شناخت قطعات برد نیز، تشخیص به‌واسطه رنگ قطعات است. البته باید بگوییم که روش اول به‌مراتب اصولی‌تر بوده و درصد خطای آن بسیار کم است. در واقع روش تشخیص به کمک رنگ را نمی‌توان به عنوان روش 100 درصد دقیق معرفی کرد و تنها در زمانی که نقشه برد در دسترس نیست، کاربردی است.
شناخت قطعات روی برد موبایل به کمک رنگ‌ها
با مشاهده عکس قطعات روی برد موبایل به‌راحتی می‌توانید تشخیص دهید که قطعات روی برد موبایل شامل چه اجزایی می‌شوند. برای مثال خازن‌های روی برد معمولاً با رنگ قهوه‌ای یا کرم مشخص می‌شوند. مقاومت‌ها نیز با رنگ سیاه به روی برد موبایل قابل تشخیص هستند. در برخی از بردها نیز مقاومت به رنگ سفید قابل مشاهده است.
سلف‌ها و سیم پیچ‌های روی برد نیز معمولاً با رنگ نوک مدادی و مشکی روشن در مقایسه با مقاومت‌های روی برد قابل تشخیص است. البته لازم به ذکر است که ابعاد سلف و مقاومت باهم متفاوت بوده و اندازه سلف در مقایسه با مقاومت بزرگ‌تر است.
دربارۀ دیود نیز باید بگوییم که انواع مختلفی داشته و در این راستا می‌توان به دیود زنر گرفته، دیود معمولی، دیود تی وی اس، دیود شاتکی و سایر موارد دیگر اشاره کرد. دیودها نیز به رنگ مشکی روی برد قابل تشخیص هستند، با این تفاوت که دیود در پایه منفی برد بوده و به روی آن یک خط برای شناسایی دقیق قرار داده‌اند. با این اوصاف می‌توان گفت که تشخیص قطعات روی برد موبایل به کمک رنگ آنها چندان دشوار نیست.
معرفی قطعات برد موبایل
برای حرفه‌ای شدن در مبحث قطعه شناسی برد موبایل لازم و ضروری است که تک تک اجزا و قطعات را بشناسید و دربارۀ ویژگی آنها اطلاعات داشته باشید. موارد زیر از جمله رایج‌ترین قطعات روی برد موبایل محسوب می‌شوند:
- سوئیچ آنتن: دربارۀ این قطعه باید بگوییم که سوئیچی به روی برد گوشی است و وظیفه آن نیز یافتن سیگنال برای برقراری تماس و دریافت پیام است. خرابی این قطعه منجر به عدم خواندن سیم‌کارت به روی گوشی شده و برقراری تماس و ارسال پیامک را غیرممکن می‌کند.
- PFO: این قطعه در واقع کمک کننده سوئیچ آنتن بوده و در قوی کردن فرکانس‌های شبکه کمک بسزایی دارد و به pfo تقویت کننده سوئیچ آنتن نیز می‌گویند.
- آی سی شبکه: از دیگر قطعات مهم گوشی در زمینه قطعه شناسی برد موبایل می‌توان به IC شبکه اشاره کرد. این قطعه مهم و کاربردی امواج صوتی و رادیویی را مطابق با دستور CPU دریافت یا ارسال می‌کند.
- کریستال شبکه: این قطعه نیز موظف به تولید فرکانس در زمان برقراری تماس خروجی بوده و چنانچه دچار ایراد شود نمی‌توانید با شخصی تماس بگیرید.
- VCO: این قطعه نیز زمان، تاریخ و مقدار ولتاژ را به آی سی شبکه و پردازنده گوشی منتقل می‌کند. چنانچه VCO خراب شود در زمان برقراری تماس ارور Call Failed را مشاهده می‌کنید.
- فیلتر TX: فرکانس را در زمان تماس خروجی فیلتر می‌کند.
- فیلتر RX: فرکانس را در زمان تماس ورودی فیلتر می‌کند.
- رام گوشی: وظیفه بارگذاری سیستم عامل گوشی بر عهده رام بوده و اگر خراب شود، گوشی به هیچ عنوان روشن نمی‌شود.
- رم گوشی: به حافظه موقت گوشی رم می‌گویند.
- آی سی پاور: این قطعه انرژی را از باتری دریافت کرده و در اختیار سایر قطعات قرار می‌دهد.
- آی سی شارژ: جریان برق را از شارژر و پورت شارژ دریافت کرده و آن را به باتری موبایل منتقل می‌کند.
عیب یابی قطعات روی برد موبایل
برای اینکه تشخیص دهید کدام یک از قطعات موبایل خراب شده و کار نمی‌کند، شناخت قطعه شناسی برد موبایل ضرورت دارد. در این راستا باید از مولتی‌متر کمک گرفته و اجزای مختلف را تست کنید. در ادامه نحوه عیب یابی قطعات روی برد موبایل را برایتان آموزش می‌دهیم.
- آموزش تست قطعه مقاومت
همان‌طور که گفتیم مقاومت یکی از مهم‌ترین قطعات روی برد موبایل بوده و برای تست قطعه مقاومت شما می‌توانید مقدار اهمی این قطعه را بسنجید و بر اساس مقداری که در نقشه مشاهده می‌کنید امکان مقایسه خواهید داشت. اگر این دو مقدار با همدیگر تا حدودی برابری داشت می‌توان گفت که این قطعه سالم است؛ اما تست درست این قطعه زمانی انجام می‌شود که آن را از برد خارج کنیم. چنانچه شرایط خارج کردن مقاومت را ندارید باید از رنج بارز مولتی‌متر استفاده کنید و این قطعه را تست کنید. به این منظور پراپ‌های مولتی‌متر را به دو سر مقاومت بزنید و نباید صدایی از دستگاه مولتی‌متر بشنوید.
- طریقه تست قطعه خازن
برای تست کردن این قطعه باید ظرفیت این قطعه را به کمک دستگاه ال سی آر متر اندازه‌گیری کنید؛ چنانچه به این دستگاه دسترسی ندارید می‌توانید از مولتی‌متر نیز برای تست این قطعه استفاده کنید. یک خازن سالم دارای مقدار اهم بی‌نهایت است و زمانی که مولتی‌متر را در رنج بازر قرار می‌دهید، صدای بوق مولتی‌متر را نباید بشنوید.
- بررسی روش تست قطعه سلف
در ابتدا باید بگوییم که درون سلف یک سیم پیچ تعبیه شده که روی هسته آهنی تابانده شده است. برای تست آن می‌توان از رنج بارز مولتی‌متر کمک گرفت و باید زمانی که دو پراب مولتی‌متر به دو سر سلف سالم متصل کنیم صدای بازر مولتی‌متر را باید بشنوید. چنانچه صدای آن را نشنیدید یعنی این قطعه خراب بوده و باید تعویض شود. ناگفته نماند که برای تست کردن سلف نیز باید ظرفیت آن را به کمک دستگاه ال سی آر متر بسنجید.
- آموزش تست کلیدها
برای تست کلیدها باید از رنج بازر مولتی‌متر استفاده کنید. به این منظور دو پراب مولتی‌متر را به دوپایه پشت کلید متصل کنید؛ چنانچه صدای بوقی از دستگاه شنیده نشد، یعنی قطعه خراب است. حال زمانی که کلید را فشار می‌دهید، صدای بوق دستگاه را خواهیم شنید و می‌توان نتیجه گرفت که کلید سالم بوده و نیازمند تعویض نیست.
- نحوۀ تست کانکتورها
جالب است بدانید که قطعه شناسی برد موبایل به شناسایی کانکتورها نیز مرتبط است. تنوع کانکتور در موبایل بالا است و انواع مختلفی از جمله کانکتور شارژ، سیم‌کارت، باتری و کانکتورهای بی تی بی روی برد تلفن همراه وجود دارند؛ اما اصلی‌ترین تستی که می‌توان برای کانکتورها انجام داد بررسی شکل ظاهری آنها است. خرابی کانکتور از ظاهر آن کاملاً قابل مشاهده است. البته با تست ولتاژ گیری نیز می‌توان برای تست کانکتور اقدام کرد.
برای تست کانکتور شارژ دستگاه در مرحله اول باید موبایل را به واسطه کابل به شارژر و برق متصل کرده و سپس در مرحله بعد مولتی‌متر را روی رنج بازر قرار دهید و پایه مشکی به بدنه و پایه قرمز را به تک‌تک پایه‌ها متصل نمایید. برای کانکتورهای معمولی یکی از پایه‌ها و برای کانکتورهای تایپ سی ۴ پایه از آن باید حداقل ولتاژ ۵ ولت را نشان دهد. مشاهده این مقدار از ولتاژ بیانگر سلامت کانکتور است.
- بررسی و تست آی سی‌ها
در ادامه مبحث فرایند قطعه شناسی برد موبایل لازم می‌دانیم که به آی سی‌ها نیز بپردازیم. انواع آی سی باتوجه‌به فرم مربع و با رنگ مشکی قابلیت انجام یک کار را برای برد تلفن همراه دارد. برای مثال آی سی تامین کننده انرژی دستگاه که به آی سی تغذیه معروف است آی سی پردازنده اصلی دستگاه که سی‌پی‌یو نام دارد و یا آی سی برای ذخیره‌سازی اطلاعات که رام دستگاه است و آی سی‌های بسیار زیادی که روی سطح برد وجود دارند و هر کدام وظیفه خاصی را به عهده دارند.
برای تست آی سی‌ها نیاز است که ولتاژ ورودی و خروجی آنها به شکل دقیق بررسی شود. در نتیجه گوشی باید تحت شرایط روشن قرار بگیرد تا ولتاژ به برد تلفن تزریق شو. د یکی از چالش‌های اساسی برای تست آی‌سی‌ها این است که ما به پایه‌های کف آی‌سی دسترسی نداریم در این شرایط از خازن‌هایی که به ورودی و خروجی آی سی متصل شده‌اند استفاده می‌کنیم. البته برای این تست ما نیاز به نقشه داریم که به‌صورت دقیق میزان ولتاژ ورودی و یا خروجی آی سی را با کمک مولتی‌متر و رنج ولتاژ آن متوجه شویم.
جمع‌بندی و سخن پایانی
امیدواریم مطالعه این مطلب از وب‌سایت آموزشگاه پل برای شما عزیزان مفید بوده و اطلاعات جامعی دربارۀ قطعه شناسی برد موبایل به دست آورده باشید. اگر به این قبیل از مباحث علاقه‌مند هستید با شرکت در دورۀ جامع تعمیرات موبایل می‌توانید مهارت‌های خود را ارتقا داده و صفر تا صد تعمیر سخت افزار و نرم افزار موبایل را بیاموزید.
سؤالات متداول
• برد الکترونیکی موبایل شامل چه اجزایی می‌شود؟
قطعات روی برد تنوع بالایی داشته و شامل خازن، مقاومت، دیودها، سلف، پیچ، ترانزیستور و سایر قطعات دیگر می‌شوند.
• آیا شخصاً می‌توانیم قطعات روی برد را تعویض کنیم؟
خیر، برای تعویض قطعات برد موبایل و عیب‌یابی ایرادات آن بهتر است از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.